Առավոտից իրիկուն «Գյումրիս, Գյումրիս» անող, Գյումրին գովերգող, Գյումրու համար տվայտվող, Գյումրու դարդերով ապրող մարդիկ չեն հիշում ու չեն խոսում Գյումրու ու գյումրեցու մասին. Թունյան

ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Բաբկեն Թունյանը գրել է.

«Սիրելի գյումրեցիներ, զգում եք չէ՞, որ Գյումրին՝ իր խնդիրներով հանդերձ, մի տեսակ մոռացվել է:

Ընդդիմության կողմից բարձրաձայնվող գերխնդիրը հիմա մեկն է՝ ինչպես անել, որ ամենաշատ ձայներ հավաքած ՔՊ-ի թեկնածուն՝ Սարիկ Մինասյանը, քաղաքապետ չդառնա: Այսինքն, որոշ շրջանակների համար ամենակարևորը դա է:

Առավոտից իրիկուն «Գյումրիս, Գյումրիս» անող, Գյումրին գովերգող, Գյումրու համար տվայտվող, Գյումրու դարդերով ապրող մարդիկ չեն հիշում ու չեն խոսում Գյումրու ու գյումրեցու մասին: Ի՞նչ քաղաքային ծրագրեր, ինչ քաղաքի խնդիրներ... Ինչ քաղաքային կոմֆորտ, ինչ բարոյահոգեբանական մթնոլորտ... Բավարար է ՔՊ-ն իշխանության չգա, և վերջ. իրենց դա՛ է պետք:

Այս գերխնդիրն այնքան կարևոր է որոշ շրջանակների համար՝ պատրաստ են ամեն գնով գյումրեցիների վզին փաթաթել մի քաղաքապետի, որի կերպարի հետ անգամ իրենք ներքին դիսկոմֆորտ ունեն (ոմանք դա չեն էլ թաքցնում): Ոչինչ, որ մարդը ասոցացվում է կրիմինալի հետ: Ոչինչ, որ ուշագրավ պատմություններ ունի իր ետևում, ոչ միանշանակ արժեհամակարգ: Ոչինչ, որ քաղաքական առումով Գյումրիում իշխանությունը վերցնի կոմունիստական կուսակցությունը:

Ու վերջապես, ոչինչ, որ այդ մարդը ստացել է 9 727 ձայն, որն ընտրությանը մասնակցածների ձայների 20.5%-ն է, կամ ընտրության իրավունք ունեցողների 8.7%-ը:

Պատկերացնո՞ւմ եք՝ համապետական ընտրություններին 54% ձայն ստացած ուժին լեգիտիմ իշխանություն չեն համարում, լեզուները չի պտտվում վարչապետին «վարչապետ»-ով դիմել, առավոտից երեկո լուտանքներ են տեղում մի քանի հարյուր հազար ընտրողների հասցեին, երկու ամիսը մեկ իշխանափոխություն են նախաձեռնում, բայց իրենց գումարային տասնըքանի հազար ձայնը ժողովրդի ընտրությունն է, 20% հավաքած մարդուն քաղաքապետ դարձնելն էլ՝ ժողովրդի նպատակ:

Բայց դե ունեն այն, ինչ ունեն: Քաղաքական ուժերով, որոշ հոգևորականներով, մտավորականներով, լրատվամիջոցներով, ակտիվիստներով լծվել են Վարդան Ղուկասյանին քաղաքապետ դարձնելու գործին:

Եթե այս Վարդան Ղուկասյանի տեղը մյուս Վարդան Ղուկասյանը լիներ, երևի կփորձեին դա ներկայացնել որպես գյումրեցու հաղթանակ, ու բոլոր մեթոդներով քաղաքապետ դարձնել, միայն թե ՔՊ-ն ու Սարիկը չլինեն:

Բայց սա էլ դեռ ամենը չէ:

Առաջին հայացքից կարող է թվալ՝ եթե բոլորի նպատակը ՔՊ-ի իշխանություն չլինելն է, ապա որևէ խոչընդոտ չկա: Իրենց մեջ արագ պայմանավորվում են՝ ում շուրջ են միավորվում և ընդդիմադիր քաղաքապետ ընտրում: Առանց անձնական կամ խմբային ամբիցիաների: Ի՞նչ կապ ունի՝ ընդդիմադիր որ ուժի ներկայացուցիչը քաղաքապետ կդառնա, կամ այդ ուժի որ համարը: Կարևորը՝ Սարիկը չլինի:

Բայց պարզվում է՝ ամեն ինչ այդքան պարզ չէ: Պարզվում է՝ ՔՊ-ի իշխանություն չլինելը բավարար չէ. Պակաս կարևոր չէ՝ ով կվերցնի քաղաքապետի լծակները, ով կլինի փոխքաղաքապետ և այլն: Պակաս կարևոր չէ՝ ով ում կմիանա, ով ում ղեկավար կդարձնի: Հազար ու մի նյուանսներ կան, հին հաշիվներ կան, սկզբունքներ կան... Ու արդեն երկու օր է՝ գցում-բռնում, բանակցում են:

Սա է ամբողջ պատկերը և իրականությունը: Ու ասածս ոչ նորություն է, ոչ բացահայտում. բոլորն են սա տեսնում ու հասկանում, առաջին հերթին՝ գյումրեցիները:

Ես ուղղակի ամփոփ ներկայացրեցի այն, թե ինչպես կարելի է Գյումրու ու գյումրեցիների հաշվին ու նրանց անունը տալով՝ այլ հարցեր փորձել լուծել:

Ի դեպ, նախորդ գրառմանս արձագանքներից դատելով՝ թերևս շարունակեմ միտքս, որ կիսատ բաներ ու չհասկացվածություն չմնա:

Էլի պիտի կրկնեմ. ընտրողն ազատ է ընտրել նրան, ում ցանկանում է: Կոնկրետ գյումրեցիների օրինակով, որոնք ամենալավն են ճանաչում X մարդուն կամ ուժին, եթե որոշում են նրան ձայն տալ, ուրեմն դա իրենց կամքն է, իրենք հաշտ են, ցանկանում են, որ նա ստանձնի իրենց քաղաքի ղեկը՝ բոլոր դրական ու բացասական կողմերով հանդերձ: Եթե անգամ ընտրել են ինչ-որ մեկի հորդորով, ուղղորդմամբ կամ ինչ-ինչ շահերով պայմանավորված, դա էլ է իրենց ընտրությունը:

Ինձ կամ մեկ ուրիշին դա կարող է դուր գալ կամ դուր չգալ, կարող ենք դա համարել լավ կամ վատ, բայց մարդկանց ընտրության հնարավորությունից զրկելու, նրանց հավաքական ընտրությունը մերժելու իրավունք ոչ ոք չունի:

Ոչ ոք, մարդկանց ոչ մի խումբ, չի կարող ժողովրդի փոխարեն որոշել որն է ճիշտ, որը սխալ: Այ դա՛ կլինի ամենամեծ սխալը: Ի դեպ, տարիներ շարունակ նաև հենց այդ արդարացմամբ են կեղծվել ընտրությունները, որ «հանկարծ մարդիկ սխալ որոշում չկայացնեն»:

Իսկ եթե ես կամ իմ նման մի շարք մարդիկ մտածում են, որ X մարդու կամ ուժի իշխանության գալը սխալ է, վտանգավոր կամ կարող է բացասական հետևանքների բերել, բայց այդ X մարդը կամ ուժը, իր ոչ միանշանակ վարքագծով, աղմկահարույց անցյալով ու անընդունելի հայտարարություններով կարողանում է համոզել, որ մարդիկ կրկին իրեն ձայն տան, ուրեմն ինքը ինչ-որ հարցերում ավելի խելացի է վարվել, քան մենք:

Ուրեմն մեղաղորը ոչ թե ընտրողն է, այլ մենք, որ չենք կարողացել մեր պատկերացումները, մեր ծրագրերը, մտահոգությունները նորմալ հասցնել ընտրողին: Ոչ միայն մեր խոսքով, այլ մեր վարքագծով, մեր արած, ու շատ դեպքերում՝ չարած քայլերով:

Ու երբ ասում եմ՝ ընտրություն է, արդյունքը սա է, պետք է ի գիտություն ընդունել, դա ամենևին չի նշանակում, որ այն ինչ ունենք, մեզ բավարարում է, մեր սրտով է, սխալներ չունենք ու մտածելու բան չունենք:

Ոչ, սիրելի հայրենակիցներ, շատ բան ունենք մտածելու, հասկանալու, վերաիմաստավորելու... Ու այդ մտածմունքը ոչ թե ուրիշների, այլ մե՛ր մասին է՝ մեր իսկ սխալների ու բացթողումների մասին, մեր արածի ու անելիքի մասին։

Ու հաստատ մտածում ենք ու մտածելու ենք՝ դրանից բխող հետևություններով»: